کاشی‌کاری ایرانی
با گسترش دین اسلام در شرق، شیوهٔ معماری در این مناطق خصوصاً در بخش تزیینات تغییر نمود. اسلامیون، آن دسته از آثار هنری که از آداب و رسوم اسلامی خارج بودند و حاوی نماد انسانی و حیوانی بودند را تخریب کردند. در نظر آنان هنر می‌بایست در خدمت علم و دانش باشد نه پرستش. در عهد اسلامی هنرهای تزئینی و صورت‌گری فقط از جهت صحنه‌های یادگاری و حماسی باقی ماندند. نقاشی مشجر خطوط هندسی و نوشته‌های کوفی مزین و آمیخته با گل و برگ و غیره روی بناها یقیناً از سده سوم هجری به بعد رواج یافته‌اند. این گونه تزئینات را می‌توان در خشت‌های بنای آرامگاه اسماعیل سامانی در بخارا (حدود سال ۳۰۰ قمری)، آرامگاه پیرعلمدار (۴۱۸ قمری)، نقاشی گل و برگ لوحهٔ سنگی مرمر سلطان محمود غزنوی (حدود ۴۲۱ قمری)، آثار نقاشی روی سنگ گچ دیوارهای ابنیهٔ عصر سامانیان و اوایل دورهٔ غزنویان مشاهده کرد. بعد از آن در آسیای مرکزی شاهد پیشرفت نقاشی در عصر سلجوقی هستیم که نمونه‌های آن را می‌توان در محراب مسجد جامع اولیا (حدود ۴۶۰ قمری)، بناهای مسعود سوم و مناره‌های غزنی (حدود ۵۰۰ قمری)، بقایای بناهای چشت شریف، مسجد جامع هرات (۵۶۷ قمری)، نقاشی‌های بنای مرقد یحیی بن زید در سرپل (حدود ۴۳۰ قمری) مشاهده کرد.
شیوهٔ تزئینی بناهای اسلامی در دورهٔ تیموری‌ها در هرات نفوذ بیشتر کسب کرد و به اوج تکامل خود رسید. نمونه‌های قابل توجه تزئینی و ساختمانی اسلامی در افغانستان عصر تیموری‌ها شامل موارد زیرند: کاشی‌های مسجد جامع هرات، مقبره گوهرشاد، کاشی‌های مناره‌های مصلی، کاشی‌های منار تیموری در قلعه اختیارالدین، کاشی‌کاری مقبره شاه ولایت ماب (که به عقیده بعضی از پژوهشگران، هفتصد نوع کاشی در آن به کار رفته) و کاشی‌کاری مقبرهٔ خواجه عبدالله انصاری. تعدادی از آثار تاریخی دیگر از قبیل مناره‌های مساجد، زیارتگاه‌ها و مقابر در نقاط مختلف افغانستان چون بلخ، لشکرگاه، هرات، قندز، غور، غزنه، و کابل و سایر گوشه و کنار افغانستان که تاکنون موجود است هر کدام شاهد انواع شیوه‌های تزئینی رایج در افغانستان بوده‌است.
کاشی و کاربرد آن
کاشی از لحاظ تاریخی پنجمین شیوهٔ اساسی و بنیادی در تزئینات ساختمان‌های آبده یی و ساختمان‌های عادی است. استفاده از این شیوه در معماری اسلامی بسیار رایج است و طرح‌های جالب، جلوی رشد و کشف تزئینات خشتی و گچی را گرفت و همه علاقه‌مند به تزئینات با کاشی شدند. استفاده از کاشی به نحوی که روی دیوار را کاملاً بپوشاند اولین بار در قرن ۱۳ و در قونیه به کار رفته‌است.[نیازمند منبع] کاشی‌کاری به صورت هنر تزئینی در کشورهای اسلامی به اوج شکوفایی خود رسید و یکی از ویژگی‌های برجستهٔ معماری اسلامی به‌شمار می‌رود.
نگاره‌ای از کاشی‌کاری‌های زیر ایوان اصلی ساختمان شَمس‌اُلعِماره، از شاخص‌ترین بناهای کاخ گلستان.
کاشی‌ها اجرایی از گروه ارکستر نظامی بریگارد قزاق را به‌تصویر کشیده‌اند.
انواع
کاشی‌هایی که برای تزئین عمارات به کار می‌رود چند نوع بوده که ذیلاً توضیح می‌گردد.
الف: کاشی معرق: با تلفیق تکه‌های کوچک گوناگون ساخته می‌شود که به اساس طرح اصل یکایک تراشیده می‌شود و در جای معین آن نصب می‌گردد.
ب: کاشی معقلی: دارای طرح‌های هندسی است و از تلفیق اشکال هندسی ساخته می‌شود.
ج: کاشی مشبک
د: کاشی گره
ه: کاشی خشتی (هفت رنگ): از تلفیق خشت‌های ظریف لعاب‌دار که هریک از آن‌ها بخشی از طرح کلی را دربردارد ساخته می‌شود و از قرن پنج قمری با گسترش و پیشرفت سایر شاخه‌های هنر اسلامی کاشی‌کاری نیز ترقی بیشتر کسب نمود.